واژه طلاق در پارسى به معناى بیزارى و جدایى کامل است و در اصطلاح حقوق طلاق عبارت است از ایقاعى تشریفاتى که به موجب آن واگذارى حق طلاق در شرایط طبیعى و غیر ظالمانه به مرد نه کاشف از بى‏توجهى به زنان و نه طرفدارى از مردان، بلکه با توجه به مصالح خانواده و در راستاى دیگر ضوابط فقهى است هرچند در موارد خاصى نیز زن حق دارد از دادگاه طلاق بخواهد. اضافه بر آن که زن مى‏تواند با شرط ضمن عقد در پیمان زناشویى هر وقت بخواهد از مرد طلاق بگیرد.

در شریعت یهود زن حق طلاق ندارد. به مجرد اینکه مرد از زنش ناراضى باشد مطلقا مى‏تواند او را رها سازد. پیوند زناشویى به مجرد نیت مرد قابل گسست است و نیازى به اثبات و ابراز نیست. شرایط و تشریفات خاصى ندارد با این وجود به مردم توصیه شده تنها به هنگام عذر همسر خویش را طلاق دهند.

در دیانت مسیح براى هیچ یک از زن و مرد حق طلاق وجود ندارد و پیوند زناشویى تنها زمانى قابل گسست است که زن مرتکب زنا شده باشد. شاید عدم مشروعیت طلاق در آیین مسیحیت بدین علت باشد که زن و مرد به حضرت مریم و مسیح (ع) اقتدا نکرده و با انعقاد پیمان زناشویى جرم بزرگى را مرتکب شده‏اند بنابراین لازم است به پاى این عمل ناروا بسوزند و با این بندى که خود بر خویشتن نهاده‏اند عذاب شوند.

طلاق در اسلام و در وقت ضرورت مشروع است ولى شارع براى آن که زندگى زناشویى زود از هم نپاشد و دامنه آن گرداب خطرناک به افراد بى‏گناه دیگر زیان نرساند به مجرد این که مردى از همسرش ناخرسند باشد راه طلاق را نشان نمى‏دهد بلکه او را به بردبارى و شکیبایى دعوت مى‏کند و قرآن راه جلوگیرى از جدایى زوجین را به بهترین طریق عملى نشان داده است: و ان خفتم شقاق بینهما فابعثوا حکما من اهله و حکما من اهلها ان یریدا اصلاحا یوفق الله بینهما و اگر ازجدایى میان آن دو (زن و شوهر) بیم دارید پس داورى از خانواده آن (شوهر) و داورى از خانواده آن (زن) تعیین کنید. اگر سرسازگارى دارند خدا میان آن دو سازگارى خواهد داد... (نساء، 35) . زیرا گاه علیرغم همه این راه حلها، برخى زندگى‏ها به بن بست مى‏رسند و باید هر یک زندگى دیگرى را با زوج دیگرى از سر بگیرند.

در اسلام زن مى‏تواند اگر بخواهد از قید زناشویى رها شود در حالى که همسر خواهان ادامه زندگى است به گونه‏اى رضایت او را جلب کند و از او طلاق خلع بگیرد. اضافه بر آن که مى‏تواند در عقد زناشویى وکالت در طلاق شرط کند و حق طلاق را بدست آورد. اگر امروزه طلاق ظلمى در حق زن بشمار مى‏آید و عواقب اقتصادى واقعا دردناکى به دنبال دارد همه و همه به جهت آن است که رفتار ما در جامعه بر حسب تشریع قرآنى نیست، احکام اسلام پیاده نمى‏شود و اگر نظام ما جامعه ما کاملا اسلامى باشد هیچ یک از این عواقب نخواهد بود.

آقاى محمد کریمى زنجانى در مقاله خود (زن از چشم‏انداز فقه شیعى) مى‏نویسد: پس از مسئله امامت و خلافت... سه مورد زیر همواره علت اصلى و مهم جدایى فقه شیعه اثنى عشرى از فقه اهل سنت بوده‏اند: 1) ازدواج موقت (متعه)، 2) مقررا سخت متارکه اختیارى (طلاق) که فقه شیعه سوء استفاده از این سنت را شدیدا محدود مى‏کند، 3) لغو موقعیت ممتاز... ارث خویشاوندان ... در مورد طلاق یک جانبه زن مى‏گوید: فقه شیعه نسبت به فقه کلیه مکاتب سنى بسیار سخت‏گیرتر است... فقه اهل سنت از ابتداى شکل‏گیرى دو نوع طلاق را از یکدیگر متمایز کرد یکى طلاق محمود و شرعى (طلاق السنه) و دیگرى طلاق غیر شرعى مذموم (طلاق البدعة) . اولى اظهار یک بار (صیغه) طلاق هنگام طهارت زن است که در طلاق البدعة مقررات طهر و پاکیزگى رعایت نمى‏شود... فقه شیعى طرق البدعة را مطلقا ممنوع دانسته... و اقوال نقف شده از امامان ... ظلمى را که بر اثر اقدام به طلاق البدعة بر زن وارد مى‏شود شدیدا محکوم مى‏کنند.